حسرت و افسوس
🔸تلخی شکست از ژاپن متفاوت از همه‌ی تلخی‌های سالیان اخیر فوتبالمان بود. این بار نه میلوراد مازیچ بود که پنالتی‌ای را که تمام دنیا دیدندش نگیرد، نه بنجامین ویلیامزی که اشک میلیون‌ها ایرانی را درآورد و نه VAR که شیطنتِ ستاره‌ی بزرگ دنیای فوتبال را نادیده بگیرد. این بار خودمان بودیم و خودمان و هیچ دستاویزی برای آوار کردن خشم خود روی آن نداریم.
🔹کمی به عقب برگردیم؛ بعد از جام جهانی نفر اوّل تیم ملّی برنامه‌ی آماده‌سازی خود برای جام ملّت‌ها را به فدراسیون ارائه کرد، برنامه‌ای که شامل ۷ تا ۹ بازی دوستانه و دو اردو در فاصله‌ی بین دو جام بود. شرط تمدید شش‌ماهه‌ی قرارداد اجرای دقیق برنامه‌ی آماده‌سازی بود. امّا تنها شش بازی با تیم‌های ازبکستان، بولیوی، ترینیداد و توباگو، ونزوئلا، فلسطین و قطر به علاوه‌ی اردوی قطر برگزار شد. این شرایط در تمام دوران هشت سال حضور مربی پرتغالی در ایران با لغو اردوها و دیدارهای تدارکاتی تکرار شد. حتّی تعدادی از این برنامه‌ها به لطف روابط و هماهنگی‌های خود او انجام شدند. با این حال وقیحانه از برخی بزرگان فوتبالمان می‌شنیدیم که پیرمرد از شکست می‌ترسد و مدام تیم‌های ضعیف را پیشنهاد می‌دهد. امّا کیست که نداند منازعات سیاسی مانع همکاری بسیاری از تیم‌ها با فوتبال ماست. به‌علاوه باید هزینه‌ی این دیدارها را هم می‌پرداختیم؛ امّا کو پول؟ شاید هزینه‌های فوتبالمان را با دیگر ورزش‌ها مقایسه کنیم و بگوییم خیلی خرج کرده‌ایم، امّا مقایسه‌ی اعداد و ارقام با مخارج فوتبالِ همین کشورهای آسیایی هم فاصله‌ی معناداری را نمایش می‌دهد. برای مثال امارات برای صعود از گروه ضعیف خود به هر بازیکن مبلغ ۷۰۰۰۰ درهم پرداخت (ارزش هر درهم امارات حدود ۳۳۰۰ تومان است که می‌شود نفری حدود ۲۳۰ میلیون تومان). جالب است در تاریخ ۱۰ بهمن‌ماه در برنامه‌ی فوتبال آسیایی شبکه‌ی ورزش آقای نصیرزاده گفتند کیروش بیش از ۵ برابر مربی ژاپن پول گرفته است، و وقتی از ایشان پرسیده شد آیا شما از رقم دقیق قرارداد کیروش خبر دارید؟ گفتند: «این که دیگر معلوم و واضح است!» جالب‌تر این که در همین برنامه آقای خیابانی (با همان بغضی که توان کنترل آن در مباحث جدّی را ندارند و از احساسات مردم استفاده می‌کنند) از اخلاق و شرف و… ملّت ایران بارها گفتند و کیروش را به خاطر حرفی که نزده بود سرزنش کردند. باید از آقای خیابانی پرسید آیا تهمت زدن سنّت رایج فرهنگ ما بوده که جلوی مهمان برنامه‌تان را نگرفتید؟ یا زمانی که خودتان گفتید «آقای کیروش، چرا خودت به مردم ما کمک نمی‌کنی؟» و مسئول یکی از خیریه‌ها را مجبور کردید که گزارش کمک‌های پرتغالیِ اجنبی و حضور اعضای تیم در خیریه‌اش را گزارش دهد…
آقای کیروش حقوق مشخّصی دارند و رشد این دستمزد در هر سال هم مشخّص است. این ما هستیم که اگر توان پرداخت حقوق ایشان را نداشتیم نباید انتخابشان می‌کردیم. نمی‌توانیم بگوییم که ما در شرایط تحریم و سختی و… هستیم، شما دیرتر حقوقت را بگیر! آیا این رفتار حرفه‌ای است؟
🔸در ماه منتهی به حضور تیم در جام ملّت‌ها شدیدترین فشارها از سوی مربیان و پیشکسوتان فوتبال ایران به تیم ملّی (و نه تیم کیروش) وارد شد. در حالی که همگی متّفق‌القول کینه‌ی شخصی از او را انکار و خود را حامی تیم ملّی معرّفی می‌کردند، به راحتی از قهرمانی حرف می‌زدند و رسیدن به آن را راحت جلوه می‌دادند. آقای برانکو گفت که قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا سخت‌تر از قهرمانی در جام ملّت‌هاست، در شرایطی که تیم کاشیمای ژاپن که بی حرف و حدیث پرسپولیس را در فینال ACL برد، حتی یک نماینده در لیست ۲۳نفره‌ی تیم ملّی ژاپن نداشت.
منتقد یا…؟
🔸در طول برگزاری مسابقات، به اصطلاح کارشناسان فوتبال ما مدام از فوتبال کسل‌کننده‌ی تیممان گفتند و از انتظار بازی هجومی. باید پرسید چند باشگاه ما هستند که با وجود در اختیار داشتن بازیکنان خود در تمام سال بازی هجومی باکیفیتی ارائه می‌دهند که ما از سرمربی تیم که دو ماه از سال بازیکنانی را که به تاکتیک «بکش زیر توپ» عادت کرده‌اند در اختیار دارد، چنین انتظاری داریم؟ این افراد حتی به خود زحمت تحلیل میزان مالکیّت توپ و تعداد پاس تیم ملّی در بازی‌های اخیرش را هم ندادند که به‌وضوح نشان از پیشرفت تیم در بخش هجومی داشت. فوتبال زیبا باید در باشگاه‌ها نمایش داده شود و در فوتبال امروز دنیا نتیجه‌گیری در تیم ملّی حرف اوّل را می‌زند و تیم ملّی از سبک اصلی باشگاه‌های آن کشور استفاده می‌کند. حال مقایسه کنید بازی‌های تیم ملّی و باشگاه‌هایمان را تا ببینید کیروش چه کرده است.
🔹اشتباهی که ما را از جام ملّت‌های امسال کنار زد دلیلی نداشت جز تفاوت ذهنیّت نهادینه‌شده‌ی فوتبالیست‌های ما و ژاپن. یکی گفت از زمین بلند شو و تا آخرین لحظه توپ را دنبال کن؛ یکی هم گفت: «توپ حتماً بیرون می‌رود دیگر، بیا بریزیم سر داور.» این را فوتبال پایه و مربیانِ مدّعی ما باید در بازیکنان تثبیت می‌کردند.
🔸نکته‌ی جذّاب دیگر اینکه هشت سال از حضور کیروش روی نیمکت تیم ملّی گذشت، اما این انبوه انتقادات از سه‌چهار سال پیش و جایی که او جایگاه ما در رتبه‌ی اوّل آسیا را ثابت کرد و داشت یکی‌یکی رکوردهای مربیان قبلی تیم را می‌شکاند، شروع شد! چرا قبل از آن این صحبت‌ها نبود؟ چند سال آقای مایلی‌کهن به صغیر و کبیر فوتبال ما و مخصوصاً کیروش شدیدترین اهانت‌ها را کرد؟ آقای قلعه‌نویی چندبار در مسیر نقد و تشویق مرد پرتغالی خط عوض کرد؟ دعوای اخیر مایلی‌کهن و قلعه‌نویی هم نشان داد مشکل این افراد سود خودشان است و ادّعای دلسوزی‌شان باد هواست. این اشتباه ما بود که این‌ها و فردی را که به خاطر «یه‌پا دوپا»های بی‌فایده‌اش برای تیم ملّی محبوبیّت عجیبی دارد، آن‌قدر بزرگ کردیم که حالا به خود اجازه می‌دهند برای سیاست‌های کشور هم تعیین تکلیف کنند.
🔹در ماجرای درگیری کیروش و برانکو هم نگارنده به اشتباهات کیروش در ادامه دادن به این درگیری نقد جدّی دارد که این موضوع تحلیل جداگانه‌ای را می‌طلبد.
جدایی کارلوس از ایران
🔸جمله‌ای است که می‌گوید: «حافظه‌ی تاریخی ایرانیان ضعیف است.» به دور از علاقه‌مان به چیزی یا نفرتمان از چیز دیگر، تاریخ فوتبالی را دوره کنیم که نام حماسه را بر تساوی مقابل استرالیا و صعود به جام‌جهانی نهاد؛ زمانی که برای بازی با تیم‌های متوسط آسیا هم استرس داشتیم و مدام به این امید بودیم که در طرف دیگر ماجرا فلان تیم از بهمان تیم امتیاز بگیرد تا ما صعود کنیم. و بعد به عصبانیّت یاران مسی از مقاومت ایرانیان بیندیشیم. صعود به جام جهانی با اقتدار و با تنها ۲ گل خورده را به یاد بیاوریم. به یاد بردن مراکش با ستارگانی که در یوونتوس و شالکه و آژاکس توپ می‌زدند بیفتیم. به یاد وقت تلف کردن‌های راموس در مقابلمان. به یاد بازی با پرتغال و به یاد تعریف و تمجیدهای بزرگان فوتبال دنیا از ما وقتی که بهترین لژیونرمان در تیمی از هلند که لیگش جزء ۶ لیگ برتر اروپا هم نیست بازی می‌کرد… ببینیم چه بوده‌ایم که حالا دستاوردهای تیم تحت هدایت کیروش را هیچ می‌نامیم؟ با هم تعارف نداریم. فضای ورزشمان جوری نیست که کسی برای واردشدن و ماندن در آن سرودست بشکند.
🔹امیدوارم به اجنبی‌پرستی و احساس ضعف متّهم نشوم امّا از مردی ممنونم که یک‌تنه مقابل فسادی ایستاد که همه‌مان می‌دانیم فوتبالمان سال‌هاست دچارش است. از کسی که به یکی از بهترین دروازه‌بان‌های تاریخ فوتبالمان (مهدی رحمتی) و یکی از مدافعان بزرگمان (هادی عقیلی) نشان داد پیراهن تیم ملّی از هر چیزی بزرگ‌تر و مقدّس‌تر است و روی نام آن‌ها برای همیشه خط کشید و به تیم کشورمان انضباط و اقتدار بخشید؛ از شخصی که با موفقیّت‌های تیمش به خیابان‌ها رفتیم و شاد بودیم و مشکلاتمان را ساعاتی فراموش کردیم.
🔸از سی‌کیو حتّی یک تشکر خشک و خالی هم نکردیم و او را بعد از هشت سال زحمتی که برایمان کشید بی‌بدرقه به زادگاهش فرستادیم. حالا باید از خود سوال مهمّی را بپرسیم که مرتضی محصّص در برنامه‌ی آسیا ۲۰۱۹ مطرح کرد: «از این جدایی ما بیشتر ضرر می‌کنیم یا کیروش؟»
#سیدپارسا_هویدامرعشی، دانش‌آموز دبیرستان شرف‌الدّین
