فاشیسم در مرزهای روشنگری
گرهگشایی جمله به جمله از فصل عناصر یهودستیزی کتاب دیالکتیک روشنگری آدورنو و هورکهایمر

سید محمد میرسعیدی
(دانشآموختهی جامعهشناسی و معلم)
ورود عموم آزاد
محل برگزاری، دبیرستان شرفالدین
خ انقلاب، خ فخررازی، تقاطع ژاندارمری
منابع کلاس:
فاشیسم در مرزهای روشنگری
گره گشایی جمله به جمله از فصل عناصر یهودستیزی کتاب دیالکتیک روشنگری
آزادی چگونه آبستن سلطه است و چرا بشریت در لحظات ایجاد یک وضعیت واقعا انسانی، بربریت را به ارمغان آورده است؟ آنهم در وضعیتی که جانیان و قربانیان می توانند در هر لحظه جانشین یکدیگر شوند و عنصری بالذات آنها را از یکدیگر متمایز نمی کند. به بیان هورکهایمر «همانگونه که برخی افراد در پیری شیطان صفتی ای را که همیشه واجد آن بودند نمایان می کنند، نظم توتالیتر نیز تنها تفاوتی که با سلف بورژوایی خود دارد آن است که ترمز بریده است. (نه آنکه از اساس چیز جدیدی باشد)». فصل «عناصر یهودستیزی» از کتاب دیالکتیک روشنگری، روشنگری را در مرزهای پراتیک آن به نقد می کشد و لیبرالیسم و فاشیسم را به مثابه دو روی یک سکه به دادگاه نظریه انتقادی می کشاند. این فصل پر ارجاع از دیالکتیک روشنگری، مجموعه ای از عبارات و اندیشه های ناتمام است که در مقام یک کل، بر وضعیت امروز بشر زیر سیطره روشنگری نه آنگونه که قرار بود باشد، نور انداخته است. در این جلسات تلاش خواهیم کرد کلاف در هم پیچیده عناصر یهودستیزی را با تمرکز بر خود متن باز کنیم؛ پیشاپیش مانند هلموت کونیگ معترفیم که از عهده روشن کردن همه آنچه در میان انبوه ارجاعات مخفی شده اند برنخواهیم آمد اما سعی خود را به کار خواهیم بست تا با بهره گیری از آنچه دیگران در این خصوص آشکار ساخته اند، گامی به دریافتن فصلی از دیالکتیک روشنگری نزدیک تر شویم.