جامعه ایران را نمیشود مثل فرانسهی دههی هفتاد « #جامعهی_مصرفی » دانست. با این حال در بعضی نقاط و بین بعضی از اقشار جامعه نشانههایی از مصرفی شدن را میتوان دید. یکی از نشانههای جامعه مصرفی که بودریار تاکید بسیاری روی آن دارد ارزش مجازی و غیرعقلانی(عقلانیت ابزاری مدرن) اشیاست. ارزشی که به عمر مفید اشیا و کاربرد آنها ربط ندارد. اشیا در جامعه مصرفی دیگر ابزارهایی در اختیار انسان نیستند. اشیا نشانههایی هستند که منزلت افراد را تعیین میکنند. هر طبقهی اجتماعی افراد خود را مجبور میکند که مجموعهای از اشیا را خریداری کنند. به همین دلیل وارد شدن به طبقهی اجتماعی جدید، نیاز خرید اشیا جدید را همراه خود دارد. حتی اگر این اشیا کاربرد مفیدی نداشته باشند.
این نشانهی مهمِ جامعه مصرفی را به خوبی میتوان در #برند #سواروسکی دید. دو سه سالی میشود که این برند اتریشی وارد ایران شده است. این برند تنها تعداد کمی مغازه در مالها و مجتمعهای تجاری #لاکچری تهران و چند شهر دیگر مانند کیش دارد. شخصی که بدون آشنایی اولیه وارد یکی از مغازههای سواروسکی شود حس میکند وارد طلافروشی بسیار مجللی شده است. طلافروشی بسیار شیکی که قیمت بسیار مناسبی دارد و حتی از طلاهای تولید داخل هم ارزانتر است. نکته همینجاست. دلیل ارزانتر بودن این طلای وارداتی بدلی بودن آن است. طلای سواروسکی ارزشی ندارد و تنها ارزش حقیقی کالاهای این برند به کریستالها و نگینهایش است که آنها هم از مواد ارزشمندی ساخته نشدهاند.
ارزش برند سواروسکی دقیقن همان ارزشی است که بودریار وصف میکند. جواهر بدلی که همواره در فرهنگ ما بیارزش بوده است حالا یک ارزش شناخته میشود. به نحوی که مغازهی بدل فروش تنها در مجتمعهای تجاری گران قیمت و مالهای بزرگ مانند ارگ تجریش و پالادیوم یافت میشود. در گذشته طلای بدل دارایی طبقات متوسط و پایین اجتماعی و اقتصادی محسوب میشد اما حالا داشتن بدل سواروسکی تبدیل به نشانهای منزلت آفرین شده است که باعث تمایز طبقاتی مالک آن با دیگران میشود.
#سامان_سیفی
#تحلیل_دانش_آموزی
